Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi - Aktualności - Szkoła Policji w Katowicach

Przestępstwo handlu ludźmi swoją etiologię wywodzi z niewolnictwa mającego miejsce jeszcze w czasach starożytnych. Przez stulecia handel żywym towarem był uznawany jako zjawisko naturalne, będące spuścizną minionych kultur i towarzyszących im obyczajów panujących w danych grupach etnicznych. Istotę ludzką traktowano przedmiotowo, jako dochodowy towar. W obecnych czasach instytucje na gruncie prawnokarnym zabraniają niewolnictwa. Pomimo, że nigdzie nie jest ono dozwolone, to jednak handel ludźmi nie do końca został zlikwidowany. Formalne próby zwalczania tego zjawiska w przestrzeni międzynarodowej zainicjowane zostały na początku XX w.

Definicja „handlu ludźmi” została uregulowana w art. 115 § 22 Kodeksu karnego, gdzie wskazano, iż przestępstwo to rozumiane jest jako: werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem:

1) przemocy lub groźby bezprawnej,

2) uprowadzenia,

3) podstępu,

4) wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania,

5) nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności,

6) udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą

– w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy. Jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego, stanowi ono handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte metody lub środki wymienione w pkt 1-6.

W myśl art. 189a k.k. przestępstwo handlu ludźmi zagrożone jest karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata. 

Do przestępstw uregulowanych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1138), a bardzo często powiązanych z procederem handlu ludźmi można między innymi zaliczyć:

art. 189 [Pozbawienie wolności],

art. 191 [Zmuszenie],

art. 197 [Zgwałcenie],

art. 203 [Zmuszanie do prostytucji] ,

art. 204 [Stręczycielstwo i sutenerstwo].

Handel ludźmi jest to zjawisko, które podlega ciągłym przemianom. Zatem skuteczne przeciwdziałanie i walka z nim wymaga współpracy wielu podmiotów administracji rządowej oraz organizacji pozarządowych.

Działania profilaktyczne z zakresu przeciwdziałania temu zjawisku są realizowane przez Policję w ramach Krajowego Programu Działań przeciwko Handlowi Ludźmi 2022-2024. Wskazany plan jest kontynuacją krajowych programów zwalczania i zapobiegania handlowi ludźmi, realizowanych począwszy od września 2003 roku, kiedy to pierwszy z nich został przyjęty przez Radę Ministrów.

Jednym z działań Policji mających na celu przeciwdziałanie przestępstwu handlu ludźmi, są wczesne działania profilaktyczne mające na celu uświadamianie dzieci i młodzieży zagrożonej tym zjawiskiem.

Mając na uwadze rozszerzenie wiedzy wśród słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego oraz kursów specjalistycznych, wykładowcy Szkoły Policji w Katowicach 11 października 2022 r. rozpoczęli cykl szkoleń z wskazanego zakresu.

Na terenie Polski funkcjonuje wiele organizacji zaangażowanych w zwalczanie i zapobieganie handlowi ludźmi, należą do nich m.in.:

Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”
0-956 Warszawa 10
el. zaufania: + 48 22 628 99 99
ww.strada.org.pl e-mail: strada@pol.pl

Caritas
l. Krakowskie Przedmieście 62, 00-322 Warszawa
el. +48 22 828 18 15
ttps://caritas.pl/szukam-pomocy/
e-mail: recepcja@caritas.org.pl

Stowarzyszenie PoMOC dla Kobiet i Dzieci
ul. Zygmunta Krasińskiego 21, 40-019 Katowice
el. +48 32 255 38 69
https://www.po-moc.pl/pl
e-mail: biuro@po-moc.pl

ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi
skr. poczt. 127, 00-958 Warszawa 66
24h linia wsparcia: 0 801 24 70 70
tel. (+48 22) 654 70 70 fax +48 22 654 79 73
ww.zaginieni.pl
e-mail: biuro@zaginieni.pl

Przydatne linki:

• https://www.gov.pl/web/handel-ludzmi/krajowy-plan-dzialan-przeciwko-handlowi-ludzmi-na-lata-2022-2024
• https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/wydanie-specjalne-handel-ludzmi-praktyczne-aspekty-prowadzenia-postepowan
• https://www.gov.pl/web/handel-ludzmi/handel-ludzmi-w-polsce-raport-2020
• http://www.handelludzmi.eu/
• https://www.coe.int/en/web/anti-human-trafficking
• https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/internal-security/organised-crime-and-human-trafficking/together-against-trafficking-human-beings_en

Ponadto w Komendzie Głównej Policji utworzono skrzynkę e-mailową handelludzmibsk@policja.gov.pl. i infolinię numer telefonu 664 974 934, dzięki którym każda osoba posiadająca informacje dotyczące handlu ludźmi, może je przekazać funkcjonariuszom Policji.